موتورهای جستجو چطور صفحات وب را تحلیل میکنند؟

موتورهای جستجو، مثل گوگل، میخوان از کیفیت صفحات وبی که روی صفحات نتایجشون نمایش میدن اطمینان حاصل کنند تا کاربرهاشون راضی باشند. اگه تحلیل یک صفحه وب نشون بده که اون صفحه محتوای ضعیفی داره، قطعا روی رتبه­اش اثر منفی خواهد داشت و متعاقبا اون صفحه روی صفحه نتایج کمتر دیده خواهد شد.

تحلیل کیفیت محتوای صفحات روشهای مختلفی داره و هیچ راهی هم نیست که بخواهیم دقیقا مطمئن بشیم موتورهای جستجو از چه روشی استفاده میکنند، اما تو این مقاله هر چی راجع به گوگل در این زمینه میدونیم توضیح میدیم:

اونچه که ما درباره نحوه ارزیابی گوگل از کیفیت محتوای صفحات وب میدونیم

همونطور که میدونید، گوگل برای تحلیل مستنداتش (که همون صفحات وب هستند) از نشونه ها و از بروزرسانی های سرچ استفاده میکنه. اما میدونید این ها چی هستند؟ علاوه بر کیفیت محتوا، یه فهرست شامل خوانایی، استفاده از کلیدواژه ها، تشابه محتوا، تراکم تبلیغات، سرعت صفحه و عوامل تحلیل زبان نوشته استفاده میکنه.

هدف از تحلیل مستندات برای موتورهای جستجو، بهتر کردن تجربه کاربری سرچ هست که الآن بیشتر بهش میپردازیم:

الگوریتم پاندا

وقتی حرف از کیفیت محتوا به میون میاد، تقریبا همه کسایی که با سئو آشنایی دارند به یاد الگوریتم پاندای گوگل میفتند.

از وقتی که پاندا معرفی شده تا بخواد تبدیل به الگوریتم اصلی رتبه بندی سرچ گوگل بشه پنج سال طول کشید و راجع بهش کلی بحث شد.

الگوریتم پاندا در اصل محتوای بی کیفیت و پوچ رو هدف میگیره که در خیلی از مزارع محتوا و وب سایتهای کپی یا سطح پایین شاهدش هستیم.

الآن این الگوریتم خیلی پیچیده تر شده، اما هنوز هم با پایین آوردن رتبه اسپم ها، اونها رو هدف میگیره. حالا که دیگه پاندا تبدیل به الگوریتم رتبه بندی سرچ گوگل شده، با تحلیل مستندات، معیارهایی رو برای سنجش کیفیت در نظر میگیره.

و یکی از نشونه های بارز محتوای بی کیفیت در تحلیل مستندات، کیفیت پایین مقاله­هاست. اجازه بدید نگاهی به سایر معیارهای سنجش کیفیت بندازیم:

کتابچه نقد توسط ارزیاب کیفی گوگل

اولین نسخه از "راهنمای رتبه بندی کیفی سرچ" گوگل در سال 1390 به دنیای وب درز پیدا کرد (البته بعضی معتقدند عامدانه بوده). تیم ارزیابی سرچ گوگل برای رتبه بندی و نقد دستی کیفیت صفحات وب از این راهنمای درونی استفاده میکنه.

هدف این کتابچه و تیم ارزیابی سرچ تعریف کیفیته و از این معیارها بعنوان بازخوردی برای الگوریتم­های رتبه بندی توسعه و برای کار مهندسها استفاده میکنه. 

مثلا اگه یه مهندسی برای تغییر الگورتیم ایده ای داشته باشه، تیم ارزیابی سرچ اون ایده رو بررسی میکنه.

محتوای "وانیلی" و گنجاندن کلیدواژه ها

دیگه دوران گنجاندن کلیدواژه ها گذشته و دیگه گفتنش اهمیتی نداره. این روش، یادگار موتور جستجوی آلتاویستای قدیمه، که یک کلیدواژه رو بارها و بارها روی یک صفحه وب تکرار میکردند تا بتونن برای اون عبارت کلیدی رتبه بگیرند.

الآن اثرات این روش قدیمی در نظریه "تراکم کلیدواژه" دیده میشه. به درصد ظهور یک کلیدواژه یا عبارت خاص روی صفحه وب، نسبت به کل تعداد کلمات اون صفحه تراکم کلیدواژه گفته میشه و الآن هم دیگه از مد افتاده.

گنجاندن کلیدواژه یا تراکم کلیدواژه بیشتر با موتورهای جستجو درگیره تا کاربر نهایی. موتورهای جستجو هم چون دیدن این دیدگاه اثری روی تجربه کاربری نداره دیگه ازش ناامید شدند. 

گنجاندن کلیدواژه یا تراکم زیادی کلیدواژه، به خصوص اگه با کاربرد واژه­های مترادف همراه نباشه، نشونه محتوای بی کیفیته.

تشابه محتوا یا محتوای "وانیلی" هم همین اثر رو داره و از سایر صفحات روی وب متمایز نیست. محتوای وانیلی قطعه ای از محتواست که برای یه عبارت سرچ فرقی با سایر محتوای موجود نداره و هیچ چیز تازه یا مفیدی ارائه نمیده و نگاه تخصصی هم به قضیه نداره. 

مثلا اگه کسی یه مقاله راجع به روش تهیه قرمه سبزی بنویسه هیچ چیز جدیدی به وب اضافه نکرده.

اگه "روش تهیه قرمه سبزی" رو سرچ کنید، میبینید 648000 نتیجه روی گوگل بهتون میده، بنابراین احتمالش خیلی کمه که صفحه شما بخواد چیزی بگه که قبلی ها نگفتند.

رتبه گرفتن برای همچین صفحه ای خیلی سخته چون احتمالا دیگه چیز تازه ای نیست، مگر اینکه در این مورد نظریات جدیدی داشته باشید که برای کاربر مفید باشه و از دید یه متخصص به قضیه نگاه کنید طوری که کاربر اعتماد کنه. 

از اون طرف، اگه صفحه ای محتوایی ارائه بده که به طرز مؤثری به سوالاتی در مورد یک موضوع خاص جواب بده، احتمالش زیاده که بتونه رتبه خوبی هم کسب کنه.

تراکم تبلیغات و الگوریتم قالب صفحه

موتورهای جستجو متوجه شدند صفحاتی که تبلیغ زیاد دارند، نمیتونن تجربه کاربری خوبی ارائه بدن. 5 سال پیش، گوگل هشدار داد سایتهایی رو که در تای بالای صفحه پر از تبلیغ باشند و محتوای اصلی رو به بخشهای پایین بفرستند جریمه میکنه.

اگه میخواهید بدونید سایت شما هم تحت تأثیر این قانون قرار گرفته باید درصد سهم تبلیغات تای بالای صفحه وب رو حساب کنید. اگه زیادی بالا باشه نشونه بدیه. 

گوگل در مورد پست وبلاگ قالب صفحه تأکید میکنه که الگوریتم فقط روی سایتهایی اثر میذاره که صفحاتشون به طرزی غیرعادی پر از تبلیغات باشه.

گوگل تبلیغات و صفحات آزار دهنده یا توهینی رو هم تشخیص میده و اونها رو رد میکنه.

سرعت صفحه و ارتباط با موبایل

سرعت صفحه وب سایت برای کاربر نهایی مهمه و بنابراین برای گوگل هم اهمیت داره. گوگل نمیخواد سایتهایی که تجربه کاربری ضعیفی دارند روی صفحه نتایج ظاهر بشن.

و در سال 1389 اعلام کرد که زمان بارگذاری صفحه رو بعنوان معیار رتبه بندی در نظر خواهد گرفت. ان موقع گوگل گفت فقط یک درصد از نتایج جستجو تحت تأثیر این قانون قرار گرفتند اما در کل سایتهایی که سرعت لودشون پایین باشه، نرخ خروجشون بالا میره و نرخ تبدیل به مشتری روشون پایینه.

از سال 1394 هم با ظهور سرچ موبایلی، نیاز به سرعت بیشتر شده.

حالا گوگل بعنوان بخشی از پروژه ابتکاری سازگاری با موبایل گوگل، سرعت صفحات موبایلی رو برای رتبه بندی سایتهای موبایلی در نظر میگیره. سرعت بارگذاری صفحات موبایلی باید کمتر از دو یا سه ثانیه باشه و محتوای بالای صفحه برای موبایل باید ظرف یک ثانیه یا حتی کمتر لود بشه.

اما با وجود همه اینها، گوگل هنوز هم سرعت صفحه رو بعنوان یه معیار رتبه بندی مشخص استفاده نمیکنه. مگر اینکه دیگه سایتتون خیلی کند باشه، در غیر اینصورت تأثیری نداره. اما قطعا روی حس کاربر از سایتتون اثرات وخیمی خواهد گذاشت.

تحلیل زبان و قصد کاربر

تحلیل زبان هم میتونه به تحلیل موتورهای جستجو کمک کنه که بتونن نیت کاربر رو تفسیر کنند. تفسیر نیت کاربر برای نحوه عمل رتبه بندی سرچ اهمیت داره. 

موتورهای جستجو با تحلیل زبان میتونن جهان رو اونطور که آدمها درک میکنند درک کنند.

مغز رتبه بندی کننده (RankBrain) یه ماشین سیستم یادگیریه که زبان رو در سراسر وب تحلیل میکنه تا گوگل بهتر بتونه معنای کلمات، عبارات و متون رو درک کنه.

مغز رتبه بندی کننده با اطلاعاتی که بدست آورده عبارتهایی رو که کاربر سرچ میکنه و نیت کاربر رو بهتر درک میکنه و بر اساس اونها بهترین نتایج رو ارائه میده.

یکی از کارهایی که به این منظور انجام میده، توجه به الگوهای زبانیه.

مثلا روش موتورهای جستجوی قدیمی رو در نظر بگیرید که حروف اضافه­ای رو که کاربر در نوار سرچ تایپ میکرد در نظر نمیگرفتند. حالا ببینید همین حروف چقدر روی نتایج سرچ تأثیر میذارن.

مثلا وجود و عدم وجود حرف "غیر" میتونه معنی کلمه رو متضاد کنه: طبیعی، غیر طبیعی. کسی که کلمه غیرطبیعی رو سرچ میکنه، اگه گوگل حرف غیر رو در نظر نگیره، نتایجی بهش ارائه میده که کاملا متفاوت از چیزیه که کاربر میخواسته (عامل قصد و نیت).

بنابراین تحلیل مستندات کمک میکنه تا گوگل بتونه برای هر عبارتی که سرچ میشه بهترین صفحات وب رو ارائه بده و این به نفع کاربره.

تحلیل مستندات و خوانایی

منظور از خوانایی، خوانا بودن محتواست. برای اینکه بتونید سطح خوانایی محتواتونو بسنجید میتونید از تست Flesch-Kincaid readability tests استفاده کنید.

این تست برای تحلیل مستندات، میانگین تعداد کلمات رو در جمله و میانگین تعداد بخشهای کلمات رو تعیین میکنه.

این تست برای تعیین اثر ذهنی­ای که یه جمله روی خواننده میذاره بکار میره و برای سطح آموزشی خوندن محتوا نیست.

اگه میخواهید سطح خوانایی یه سند رو تعیین کنید میتونید از تست خوانایی مایکروسافت ورد استفاده کنید که متن رو از نظر دستوری و نگارشی بررسی میکنه.

البته قطعا نمیشه برای همه صفحات وب سطح خوانایی مناسبی داشت و این مسئله به ماهیت وب سایت و میزان پیچیدگی محتواش بستگی داره.

مثلا حالتی رو مقایسه کنید که بخواهید برای کودکان بنویسید و مخاطبتون کودکان باشند، با حالتی که بخواهید یه متن تخصصی در مورد هوش مصنوعی برای متخصصین بنویسید.

معلوم نیست گوگل چطوری تحلیل میکنه. اما وقتی با سطح خوانایی مستندات آشنا باشید میتونید محتواتونو متناسب با عبارتی که قراره براش سرچ بشه بنویسید و سطح پیچیدگی هر دو رو با هم یکی بگیرید.

مثلا اگه قراره عبارت "نحوه محاسبه زمان بازپرداخت وام مسکن" رو هدف بگیرید، کاربری که چنین چیزی رو سرچ میکنه حتما میخواد فرمول این محاسبات رو بدونه و بنابراین باید متنی که مینویسید تخصصی باشه و همه موارد رو توضیح بده تا با نیت کاربر همخوانی داشته باشه.

برعکس، وقتی عبارت "محاسبه گر بازپرداخت وام مسکن" رو هدف میگیرید، کاربر فقط میخواد عدد رو بدونه و سطح خوانایی باید پایین تر باشه.

گوگل چه از این نوع تحلیل ها استفاده کنه و چه از این تحلیل ها استفاده نکنه، در هر حال دونستنش برای مخاطبتون مفیده و میتونید بفهمید مخاطبتون چه سطحی از پیچیدگی رو ازتون توقع داره و محتواتونو بر اساس این انتظارات طراحی کنید.